tcknhi
04-07-2014, 11:21 PM
Trong phông nền biến động nhiều tới mức du khách toàn cầu đều cân nhắc trước mỗi chuyến du lịch , Hội An cũng nhận ra thời kỳ lúa ra đòng sống khỏe , sống phong túc với những tài nguyên di sản kiến trúc , văn hóa của tiền nhân để lại đã bắt đầu qua đi.
Đọc E-paper
Môi trường xuống cấp
Sự lo lắng , hoảng hốt phát ra đi hàng đầu từ các doanh nghiệp làm dịch vụ trước việc 50% số lượt khách không sử dụng dịch vụ tại chỗ khiến họ phải có một cuộc mổ xẻ nhìn đúng vào bản chất của một nền du lịch chưa hề chuyên nghiệp. Ông chủ của chuỗi nhà hàng - khách sạn Vĩnh Hưng nức danh Hội An kể rằng , vào Nửa ngày tối thời tiết êm dịu , dạo bước dưới chân cầu Cẩm Nam thì bỗng nghe một tiếng "bùm" khủng khiếp.
Ông cùng nhiều người lao đến nơi phát nổ và nhanh chóng nhận ra đấy là một túi rác đồ sộ do một ai đó đứng trên cầu vứt xuống khi con nước ròng đã vét tới nửa con sông Hoài. Chỉ một lát sau , nước lớn từ biển tràn vào sẽ đưa túi rác đã xổ tung trôi ngược về hướng cầu An Hội , và sẽ trôi tới tận chân Chùa Cầu.
Một điều kỳ lạ là lối sinh hoạt không văn minh chút nào như thế đã có mặt trong các khu phố cổ từ hàng chục năm rồi. Đêm khuya , khi các cửa hàng đã đóng cửa , những túi rác lại được mang ra đặt dọc lòng đường và hẳn nhiên là chúng sẽ ở đó cho tới quá nửa đêm , khi đội vệ sinh bắt đầu một ngày làm việc. Đại khái không ai ở Hội An nhận ra rằng vào giờ đó du khách nước ngoài vẫn đang tràn trề các khu phố cổ.
"Hái quả nhưng cứ bỏ mặc cây" là hình ảnh ông Lê Văn Giảng , chủ tịch UBND thành phố Hội An , ví von về tình trạng khai thác dịch vụ du lịch ở đây. "Tôi đã nhắc bao nhiêu lần rồi , lặt bớt mấy cái bẹ khô đi , siêng năng làm vệ sinh cho nó đi , những hàng dừa lúc nào nhìn cũng tươi tốt , gọn gàng thì quang cảnh chung quanh mới thơm lựng , quyến rũ”.
Ông Giảng kể tiếp: "Tôi hỏi ông chủ quán nước ở bãi Bìm ( xã đảo đảo Chàm ) là có confirm nước dừa của ông ngọt lừ không? Có thấy cơm dừa trắng nõn không? Sao mà ông đổ cả đống xi măng , gạch đá lên gốc cây , bít hết cả rễ cây , không cho nó thở chỉ vì muốn gia tăng chút mặt bằng kinh doanh? Chắc là dừa đấy không phải do ông trồng nên ông không thương nó , đúng không?".
Đó là câu chuyện rất gần với văn hóa kinh doanh , gần hơn nữa là hệ quả của việc được hái lan tràn thặng dư trái ngọt có sẵn , dễ dàng tới nỗi lâu dần mất luôn thói thường giữ gìn cho trái ngọt không bị thoái hóa trở nên quả chua , quả đắng.
Hơn mười năm trước trong khi du lịch Hội An Lộp cộp ngày đêm với các loại sản phẩm ăn theo di sản phố cổ , du lịch Hội An tự hào về quá trình giữ gìn di sản , thói quen thuần hậu , thân thiện trong kinh doanh , sự tử tế bất biến trước những thay đổi chóng mặt vì lượng khách quốc tế đổ xô đến , đem theo sự va đập ác liệt đa văn hóa.
Có ai đó vẫn còn nuối tiếc bà chủ một quán ăn giữa phố cổ đã khôn cùng cố gắng nấu món này , món khác không có trong thực đơn để đáp ứng cái gu bổ dưỡng sức khỏe của khách sau quãng đường dài.
Và bà luôn dọn đĩa thức ăn "lạ” đó với một nụ cười. Nhưng bây chừ phố cổ đầy dẫy những nhà hàng chuyên biệt hóa với món ăn Nhật , Pháp , Hoa hay chỉ là các món Vùng đất , mất đi cái tình gia đình thân thiện rất hiếm cóc cáy người Hội An xưa , thay vào đó là sự chuyên nghiệp ít tình cảm.
Gần đây đã rộ lên tiếng phàn nàn của du khách Việt khi họ bắt gặp thái độ hoài nghi lạnh lùng , hét giá trên trời của người bán hàng lưu niệm , hay sự lạnh lùng của công chức nhà hàng chuyên bán cho Tây. Vài năm trở lại đây , sự thân thiện của người Hội An giảm sút ác liệt. Và du khách cũng biến hóa lại , cực điểm là việc khách không vào phố cổ vì cách làm ăn thiếu chuyên nghiệp qua việc bán vé vào cửa theo lối tận thu từng đồng thiếu hợp lý hồi tháng 4 vừa qua.
Còn một điều khá tế nhị mà các thương nhân trong ngành du lịch chỉ rỉ tai nhau chứ ít khi đưa ra mổ xẻ trên bàn hội nghị , đó là du lịch Hội An "sa sút vì hoa hồng". Việc chi tiền "hoa hồng" quá cao để cạnh tranh dẫn tới tình trạng giảm chất lượng dịch vụ , sản phẩm ở ngay các doanh nghiệp may đo , bán hàng thời trang , hoặc ở các tiệc buffet nhà hàng.
Gần đây còn hiện ra việc thực sự xác thực , nhái các sản phẩm , dịch vụ cao cấp với giá bán rẻ mạt cũng sẽ "giết chết" các doanh nghiệp làm ăn tử tế! Bản "tự kiểm điểm" nói trên về du lịch Hội An được chính các doanh nghiệp Hội An tự vấn trong một hội nghị "cứu du lịch" do chính quyền tổ chức tại đảo Chàm. Địa ngục Hội An bắt đầu dận những điểm yếu , và không quá ảo mộng về tài nguyên du lịch như vài năm trước!
Hội An phải cạnh tranh với... Đà Nẵng?
Vào các thời điểm du lịch thuận lợi nhất của năm 2013 và 6 tháng đầu năm 2014 , công suất phòng khách sạn Hội An chỉ đạt nhàng nhàng 58% , nhưng ở Đà Nẵng là trên 90% ở các khách sạn 4 , 5 sao , trên 60% ở các khách sạn dưới 3 sao.
Cách đây 10 năm , Đà Nẵng bắt đầu kéo những cái máy đãi cát tự chế ra bãi biển với hy vọng bờ cát phẳng là , trắng trẻo , mịn màng sẽ giữ chân du khách thêm Nửa ngày nữa. Giờ thì sao , trong khi bãi biển Đà Nẵng đứng ở vịt đàn đi hàng đầu thế giới thì suốt dọc bảy cây số Cửa Đại , Hội An , trừ những bãi tắm do các khu du lịch khai thác , các điểm còn lại đầy rác , sỏi đá và dốc đứng.
Xưa giờ khách Bắc Âu chính là thịt việc quen thuộc nhất của du lịch Hội An. Trong khu vực thì khách Thái Lan là chủ yếu , gần đây có thêm khách Trung Quốc. Khi kinh tế châu Âu vẫn còn chưa thoát khỏi khủng hoảng , và các cuộc đảo chính ở Bangkok vẫn tiếp kiến xảy ra , thì khách tới Hội An càng thêm thưa vắng.
"Tại sao không nghĩ tới việc khai thác thịt nội địa khi mà chúng tôi chẳng thể làm gì trước những biến động từng ngày tình hình kinh tế , chính trị của thế giới?" , đây là câu hỏi của ông Nguyễn Sự , bí thư Thành ủy Hội An.
hẳn nhiên chọn câu hỏi này không hẳn đã là một bước lùi trong cách nghĩ của một nơi đã từng có quá vãng huy hoàng trên thương trường du lịch thế giới như Hội An , nhưng cũng không hẳn là một tuyển trạch của người đang ở thế thượng phong.
Điểm đến số 1 của miền Trung ở thời điểm này là đà Nẵng , từ tham quan , vui chơi giải trí , ăn uống tới tạm trú. Điều này đã có nhiều tổ chức du lịch thế giới dận , nhưng sự "đầu hàng" đến từ chính các doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ tại Hội An.
Họ dận trong hai năm qua , Hội An đã phải cam phận làm vệ tinh cho chính cái nơi đã từng được gọi là vệ tinh của mình , khách nội địa đến miền Trung giờ chỉ ở lại Đà Nẵng. Đơn giản là sản phẩm du lịch ở Hội An đã không còn mới lạ nữa.
Trước đòi hỏi mang tính "chiến lược" đó , đảo Chàm nổi lên như là một phúc tinh cho kế hoạch thiết kế một loại hình du lịch không chỉ Hội An mặc cả Quảng Nam đã theo đuổi nhiều năm nay , "du lịch trải nghiệm". Tợ hồ thời điểm cũng đã đến , đến năm sắp tới thì toàn bộ xã đảo này sẽ được cung cấp điện lưới quốc gia bằng cáp ngầm xuyên biển.
Và một tuyến đường xương sống chạy dọc đảo chính Hòn Lao kéo dài từ bãi Hương lên tới bãi Ông sẽ được đưa vào sử dụng , khiến cho việc kết nối các điểm tham quan , ngơi nghỉ trở nên thuận lợi hơn rất nhiều.
"Không hẳn là chúng tôi chỉ quen ăn sẵn , và chưa từng nghĩ tới việc mở mang không gian du lịch Hội An , vấn đề là tuyển trạch một sự trả giá. Khai thác đảo Chàm như thế nào mà vẫn giữ được nó nguyên vẹn là khu dự trữ sinh quyển thế giới là một câu hỏi cực khó mà chúng tôi vẫn đang chờ các doanh nghiệp kinh doanh du lịch cho ý kiến.
Điều quan trọng là giờ đây chúng tôi không còn ảo mộng nữa , chúng tôi hiểu tự mình phải tạo ra một sản phẩm như thế nào để vài năm sau sẽ nhận được gì , vì chẳng thể trồng một cây chanh để mộng mơ có ngày hái cam" , ông Sự nói.
Đọc E-paper
Môi trường xuống cấp
Sự lo lắng , hoảng hốt phát ra đi hàng đầu từ các doanh nghiệp làm dịch vụ trước việc 50% số lượt khách không sử dụng dịch vụ tại chỗ khiến họ phải có một cuộc mổ xẻ nhìn đúng vào bản chất của một nền du lịch chưa hề chuyên nghiệp. Ông chủ của chuỗi nhà hàng - khách sạn Vĩnh Hưng nức danh Hội An kể rằng , vào Nửa ngày tối thời tiết êm dịu , dạo bước dưới chân cầu Cẩm Nam thì bỗng nghe một tiếng "bùm" khủng khiếp.
Ông cùng nhiều người lao đến nơi phát nổ và nhanh chóng nhận ra đấy là một túi rác đồ sộ do một ai đó đứng trên cầu vứt xuống khi con nước ròng đã vét tới nửa con sông Hoài. Chỉ một lát sau , nước lớn từ biển tràn vào sẽ đưa túi rác đã xổ tung trôi ngược về hướng cầu An Hội , và sẽ trôi tới tận chân Chùa Cầu.
Một điều kỳ lạ là lối sinh hoạt không văn minh chút nào như thế đã có mặt trong các khu phố cổ từ hàng chục năm rồi. Đêm khuya , khi các cửa hàng đã đóng cửa , những túi rác lại được mang ra đặt dọc lòng đường và hẳn nhiên là chúng sẽ ở đó cho tới quá nửa đêm , khi đội vệ sinh bắt đầu một ngày làm việc. Đại khái không ai ở Hội An nhận ra rằng vào giờ đó du khách nước ngoài vẫn đang tràn trề các khu phố cổ.
"Hái quả nhưng cứ bỏ mặc cây" là hình ảnh ông Lê Văn Giảng , chủ tịch UBND thành phố Hội An , ví von về tình trạng khai thác dịch vụ du lịch ở đây. "Tôi đã nhắc bao nhiêu lần rồi , lặt bớt mấy cái bẹ khô đi , siêng năng làm vệ sinh cho nó đi , những hàng dừa lúc nào nhìn cũng tươi tốt , gọn gàng thì quang cảnh chung quanh mới thơm lựng , quyến rũ”.
Ông Giảng kể tiếp: "Tôi hỏi ông chủ quán nước ở bãi Bìm ( xã đảo đảo Chàm ) là có confirm nước dừa của ông ngọt lừ không? Có thấy cơm dừa trắng nõn không? Sao mà ông đổ cả đống xi măng , gạch đá lên gốc cây , bít hết cả rễ cây , không cho nó thở chỉ vì muốn gia tăng chút mặt bằng kinh doanh? Chắc là dừa đấy không phải do ông trồng nên ông không thương nó , đúng không?".
Đó là câu chuyện rất gần với văn hóa kinh doanh , gần hơn nữa là hệ quả của việc được hái lan tràn thặng dư trái ngọt có sẵn , dễ dàng tới nỗi lâu dần mất luôn thói thường giữ gìn cho trái ngọt không bị thoái hóa trở nên quả chua , quả đắng.
Hơn mười năm trước trong khi du lịch Hội An Lộp cộp ngày đêm với các loại sản phẩm ăn theo di sản phố cổ , du lịch Hội An tự hào về quá trình giữ gìn di sản , thói quen thuần hậu , thân thiện trong kinh doanh , sự tử tế bất biến trước những thay đổi chóng mặt vì lượng khách quốc tế đổ xô đến , đem theo sự va đập ác liệt đa văn hóa.
Có ai đó vẫn còn nuối tiếc bà chủ một quán ăn giữa phố cổ đã khôn cùng cố gắng nấu món này , món khác không có trong thực đơn để đáp ứng cái gu bổ dưỡng sức khỏe của khách sau quãng đường dài.
Và bà luôn dọn đĩa thức ăn "lạ” đó với một nụ cười. Nhưng bây chừ phố cổ đầy dẫy những nhà hàng chuyên biệt hóa với món ăn Nhật , Pháp , Hoa hay chỉ là các món Vùng đất , mất đi cái tình gia đình thân thiện rất hiếm cóc cáy người Hội An xưa , thay vào đó là sự chuyên nghiệp ít tình cảm.
Gần đây đã rộ lên tiếng phàn nàn của du khách Việt khi họ bắt gặp thái độ hoài nghi lạnh lùng , hét giá trên trời của người bán hàng lưu niệm , hay sự lạnh lùng của công chức nhà hàng chuyên bán cho Tây. Vài năm trở lại đây , sự thân thiện của người Hội An giảm sút ác liệt. Và du khách cũng biến hóa lại , cực điểm là việc khách không vào phố cổ vì cách làm ăn thiếu chuyên nghiệp qua việc bán vé vào cửa theo lối tận thu từng đồng thiếu hợp lý hồi tháng 4 vừa qua.
Còn một điều khá tế nhị mà các thương nhân trong ngành du lịch chỉ rỉ tai nhau chứ ít khi đưa ra mổ xẻ trên bàn hội nghị , đó là du lịch Hội An "sa sút vì hoa hồng". Việc chi tiền "hoa hồng" quá cao để cạnh tranh dẫn tới tình trạng giảm chất lượng dịch vụ , sản phẩm ở ngay các doanh nghiệp may đo , bán hàng thời trang , hoặc ở các tiệc buffet nhà hàng.
Gần đây còn hiện ra việc thực sự xác thực , nhái các sản phẩm , dịch vụ cao cấp với giá bán rẻ mạt cũng sẽ "giết chết" các doanh nghiệp làm ăn tử tế! Bản "tự kiểm điểm" nói trên về du lịch Hội An được chính các doanh nghiệp Hội An tự vấn trong một hội nghị "cứu du lịch" do chính quyền tổ chức tại đảo Chàm. Địa ngục Hội An bắt đầu dận những điểm yếu , và không quá ảo mộng về tài nguyên du lịch như vài năm trước!
Hội An phải cạnh tranh với... Đà Nẵng?
Vào các thời điểm du lịch thuận lợi nhất của năm 2013 và 6 tháng đầu năm 2014 , công suất phòng khách sạn Hội An chỉ đạt nhàng nhàng 58% , nhưng ở Đà Nẵng là trên 90% ở các khách sạn 4 , 5 sao , trên 60% ở các khách sạn dưới 3 sao.
Cách đây 10 năm , Đà Nẵng bắt đầu kéo những cái máy đãi cát tự chế ra bãi biển với hy vọng bờ cát phẳng là , trắng trẻo , mịn màng sẽ giữ chân du khách thêm Nửa ngày nữa. Giờ thì sao , trong khi bãi biển Đà Nẵng đứng ở vịt đàn đi hàng đầu thế giới thì suốt dọc bảy cây số Cửa Đại , Hội An , trừ những bãi tắm do các khu du lịch khai thác , các điểm còn lại đầy rác , sỏi đá và dốc đứng.
Xưa giờ khách Bắc Âu chính là thịt việc quen thuộc nhất của du lịch Hội An. Trong khu vực thì khách Thái Lan là chủ yếu , gần đây có thêm khách Trung Quốc. Khi kinh tế châu Âu vẫn còn chưa thoát khỏi khủng hoảng , và các cuộc đảo chính ở Bangkok vẫn tiếp kiến xảy ra , thì khách tới Hội An càng thêm thưa vắng.
"Tại sao không nghĩ tới việc khai thác thịt nội địa khi mà chúng tôi chẳng thể làm gì trước những biến động từng ngày tình hình kinh tế , chính trị của thế giới?" , đây là câu hỏi của ông Nguyễn Sự , bí thư Thành ủy Hội An.
hẳn nhiên chọn câu hỏi này không hẳn đã là một bước lùi trong cách nghĩ của một nơi đã từng có quá vãng huy hoàng trên thương trường du lịch thế giới như Hội An , nhưng cũng không hẳn là một tuyển trạch của người đang ở thế thượng phong.
Điểm đến số 1 của miền Trung ở thời điểm này là đà Nẵng , từ tham quan , vui chơi giải trí , ăn uống tới tạm trú. Điều này đã có nhiều tổ chức du lịch thế giới dận , nhưng sự "đầu hàng" đến từ chính các doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ tại Hội An.
Họ dận trong hai năm qua , Hội An đã phải cam phận làm vệ tinh cho chính cái nơi đã từng được gọi là vệ tinh của mình , khách nội địa đến miền Trung giờ chỉ ở lại Đà Nẵng. Đơn giản là sản phẩm du lịch ở Hội An đã không còn mới lạ nữa.
Trước đòi hỏi mang tính "chiến lược" đó , đảo Chàm nổi lên như là một phúc tinh cho kế hoạch thiết kế một loại hình du lịch không chỉ Hội An mặc cả Quảng Nam đã theo đuổi nhiều năm nay , "du lịch trải nghiệm". Tợ hồ thời điểm cũng đã đến , đến năm sắp tới thì toàn bộ xã đảo này sẽ được cung cấp điện lưới quốc gia bằng cáp ngầm xuyên biển.
Và một tuyến đường xương sống chạy dọc đảo chính Hòn Lao kéo dài từ bãi Hương lên tới bãi Ông sẽ được đưa vào sử dụng , khiến cho việc kết nối các điểm tham quan , ngơi nghỉ trở nên thuận lợi hơn rất nhiều.
"Không hẳn là chúng tôi chỉ quen ăn sẵn , và chưa từng nghĩ tới việc mở mang không gian du lịch Hội An , vấn đề là tuyển trạch một sự trả giá. Khai thác đảo Chàm như thế nào mà vẫn giữ được nó nguyên vẹn là khu dự trữ sinh quyển thế giới là một câu hỏi cực khó mà chúng tôi vẫn đang chờ các doanh nghiệp kinh doanh du lịch cho ý kiến.
Điều quan trọng là giờ đây chúng tôi không còn ảo mộng nữa , chúng tôi hiểu tự mình phải tạo ra một sản phẩm như thế nào để vài năm sau sẽ nhận được gì , vì chẳng thể trồng một cây chanh để mộng mơ có ngày hái cam" , ông Sự nói.